Laten we eerst even kijken naar wat in dialoog gaan concreet zoal kan opleveren. Een van de onderwerpen die de analisten van Triodos IM aansnijden met de bedrijven waarin belegd wordt, is de loonkloof binnen bedrijven in het algemeen en buitensporige verloning van CEO’s in het bijzonder.  

Vooruitgang op het scorebord 

Bij Adobe, het softwarebedrijf bekend voor onder meer PhotoShop en de pdf-lezer, kaartten de Triodos-analisten het thema de voorbije drie jaren verschillende keren aan. En er is in die tijd vooruitgang geboekt, zo stellen ze vast. De belangrijkste verbetering is met name dat het bedrijf nu ecologische, sociale en governance (goed bestuur) criteria heeft opgenomen in zijn kortetermijn-incentiveplan. En dat kan managers ertoe aanzetten om targets te halen op het vlak van duurzaamheid.  

Wat niet wegneemt dat er bij Adobe nog ruimte is voor verbetering: deze ESG-criteria kunnen nog beter becijferd worden. Maar het bedrijf boekte een punt vooruitgang op het scorebord van de Triodos-analisten (van 5,1 naar 6,1) en kan daarmee in de portefeuille blijven.  

Van CO₂ tot dierenwelzijn 

Gaan bedrijven hun praktijken aanpassen enkel en alleen omdat een kleine aandeelhouder zoals Triodos IM hierop aandringt? Dat is erg onwaarschijnlijk. Maar die actieve betrokkenheid draagt wel bij aan de maatschappelijke evolutie in die richting. Triodos IM is namelijk niet de enige aandeelhouder die hierrond werkt en gaat soms ook allianties aan. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de inspanningen rond het bannen van schadelijke chemicaliën en eerlijke lonen in de kledingindustrie. 

Behalve over verloning, gaan de analisten ook in gesprek over het verminderen van CO₂-uitstoot en van het gebruik van plastic. Hernieuwbare energie en biodiversiteit zijn eveneens belangrijke topics. Henk Jonker, hoofd Onderzoek bij Triodos IM: "Veel thema’s komen ook voort uit wat er leeft bij de bedrijven in onze portefeuilles. En ook onze eigen overtuigingen spelen een cruciale rol. Dierenwelzijn is bijvoorbeeld een belangrijk onderwerp voor ons, dat weinig prioriteit geniet bij andere investeerders. Dus werken we hier zelfstandig aan. Voor andere thema's proberen we met gelijkgestemde investeerders samen te werken.”  

Geen doel op zich 

De reden waarom de analisten hier zoveel energie in steken, is dat beleggen voor Triodos geen doel op zich is. Frederic Andres, relatiebeheerder bij Triodos Bank, verklaart: “We zijn niet zomaar actief in de beleggingswereld: we zijn hier om impact te maken. In se geldt hetzelfde als bij het verlenen van kredieten: dezelfde minimumeisen zijn van kracht en we sluiten dezelfde sectoren uit van financiering. Alleen bedrijven die bijdragen aan de transitie naar een duurzame samenleving, komen in aanmerking voor financiering.”  

Als maximale impact het doel is, dan heb je veel meer informatie nodig over je investeringen dan wat er op de markt beschikbaar is. Frederic Andres: “Er zijn grote dataleveranciers die beursgenoteerde bedrijven een score geven op het vlak van ecologische, sociale of governance inspanningen (ESG), en op basis van die score kiezen financiële instellingen in welke bedrijven ze investeren. Maar wij hebben meer nodig dan een score. Daarom heeft Triodos IM in house een team dat zelf duurzaamheidsanalyses kan maken met de nodige diepgang, waarbij ze ook het toekomstige impactpotentieel in rekening brengen.” 

Zonder dialoog geen investering    

De dialoog begint op het moment dat we overwegen om in een bedrijf te investeren, volgens portefeuillebeheerder Rosl Veltmeijer. “Om in een bedrijf te investeren, moeten we het eerst begrijpen. Daarom analyseren we de bedrijven en gaan we dialoog met het management. In die zin is dialoog een integraal onderdeel van ons selectieproces, en niet alleen een middel om te wegen op beleid van een bedrijf.”  

“We moeten nagaan of een bedrijf bereid is om de nodige informatie en transparantie te verschaffen, zowel nu als in de toekomst. Ontbreekt die bereidheid, dan kiezen we ervoor om niet te investeren,” vult Henk Jonker aan. 

Hoog waterverbruik én hoge impact 

Engagement kost tijd. Het sturen van bedrijven naar een meer duurzame koers kan jaren duren. Soms lukt het, soms niet. Veltmeijer legt het proces uit: "Het is belangrijk om vragen te stellen die ook relevant zijn voor het bedrijf. Het helpt als je inzichten en best practices kan delen waar het bedrijf zelf niet over beschikt," zegt Veltmeijer.  

Jonker gelooft dat engagement sneller resultaat kan opleveren bij kleinere bedrijven. "Dankzij onze strenge selectiecriteria investeert Triodos IM al in zeer duurzame bedrijven, waardoor de noodzaak voor grote veranderingen minder is. Maar zelfs deze bedrijven kunnen activiteiten hebben die niet in lijn zijn met ons beleid. Zo investeren we in een Japans bedrijf dat een micro-alg boordevol voedingsstoffen produceert. Het bedrijf is bij wet verplicht om op dieren te testen, wat nog steeds haaks staat op ons standpunt tegen dierproeven/dierenwelzijn. Dus dan begint het gesprek." Deze dialoog leidde tot een jaarverslag waarin het bedrijf zijn beleid en plannen op dit gebied uiteenzette. "Een stap in de goede richting, maar ons uiteindelijke doel is om dierproeven te beëindigen", geeft Jonker aan. "Dus deze kwestie staat nog open." 

Hij noemt tot slot ook het voorbeeld van bedrijven gespecialiseerd in waterbehandeling. Op papier hebben die een heel hoog waterverbruik. Maar dat komt doordat ze vervuild water zuiveren en net daardoor hebben ze positieve impact. De leveranciers van ESG-data kijken hierover en daardoor hebben deze bedrijven lage ESG-scores, zonder dat ze zich daarvan bewust waren. Jonker: "Op ons initiatief en dat van andere investeerders, werken deze bedrijven nu samen aan betere rapporteringsmethodes. Dit is cruciaal in een steeds meer op data gerichte investeringsindustrie.”