Het gezin Jacqmin-Materne is een groot en nieuw samengesteld gezin, met biologische en geadopteerde kinderen, van wie sommige een beperking hebben. Een gezin waarvan het gemeenschappelijke DNA niet zozeer in de genen zit, maar in waarden als wederkerigheid en solidariteit.

Een bijzonder gezin 

We betreden de binnenplaats van de imposante voormalige boerderij van de abdij van Brogne in Saint-Gérard. Hier wonen Monique Materne en Luc Jacqmin, en een aantal van hun kinderen. Zij zijn nu eigenaar van een deel van de gebouwen, waarin 16 personen verblijven. Allemaal, op verschillende manieren, familie van elkaar.

Monique Materne en hond.
Monique: “Er is altijd iemand voor je als je ergens mee zit.” Foto: Carole Detroz.

Een twintigtal jaar geleden reisden Luc en Monique naar India om Benita en Mohan te adopteren, twee kinderen met een beperking. Een weldoordachte keuze: “We wilden zogenaamd onadopteerbare kinderen een gezin geven”, legt Monique uit. Beide kinderen wonen vandaag in een deel van de gebouwen: Benita woont in een verdieping van het hoofdgebouw, Mohan is eigenaar van het fraaie bouwwerk dat de portiek omgeeft en binnenkort gerenoveerd wordt. Ze leven relatief zelfstandig, met de steun van hun ouders en hun andere broers en zussen.

Voor ze Benita en Mohan adopteerden, hadden Monique en Luc al vijf kinderen: ze hebben beiden twee dochters uit een eerder huwelijk en hebben samen een zoon. Een dochter van Monique en hun gezamenlijke zoon leven ook in de boerderij in Brogne, met hun partner en kinderen. Ze zijn beiden eigenaar van een gebouw dat gerenoveerd is of wordt.

Daarbij komen nog vier meisjes die worden opgevangen.

“Met mijn eerste echtgenoot heb ik een jong meisje opgevangen”, vertelt Monique. “Intussen is ze opgegroeid en moeder geworden. Vanwege de problemen in haar leven hebben de sociale diensten beslist om haar de voogdij over het kind te ontnemen. Op haar vraag hebben we het baby’tje opgevangen.” Vervolgens vangen Monique en Luc nog drie andere kinderen op, van wie twee met een achterstand of een lichte mentale beperking. Vandaag zorgen ze voor vier meisjes tussen 10 en 17 jaar oud, die heel wat leven op de boerderij brengen.

In principe is de opvang tijdelijk. Het doel is om het kind in alle sereniteit te laten opgroeien, terwijl het een band behoudt met de oorspronkelijke ouders. “Dat is de theorie”, zegt Luc. “In werkelijkheid zijn de ouders vaak afwezig, en bindt het kind zich liever aan een stabiele omgeving.”

  • Fotos: Carole Detroz.

Solidariteit als leidraad

“Het is niet altijd gemakkelijk”, geeft Luc toe. De ongewone levensloop laat sporen na. Maar van spijt is geen sprake. “Wanneer we de vorderingen en successen van elk kind, zien, dan weten we dat we de juiste keuzes hebben gemaakt.” Monique vervolgt: “Het is echt een prachtig avontuur.”

Over deze kleine samenleving waken is een zinderende uitdaging. Op een bepaald moment zaten er 15 mensen aan tafel. “Vandaag kook ik maar voor acht”, relativeert Monique. “Maar ze maakt nog altijd te veel”, grapt Luc. Solidariteit staat centraal in de relaties binnen dit verrassende gezin. “Er is altijd iemand voor je als je ergens mee zit”, vat Monique samen. “Dat hoort bij het leven, toch? Je moet kunnen delen”, filosofeert Luc.

Die solidariteit laat mensen met een lichte beperking toe om zelfstandig te leven. Ze kunnen rekenen op de steun van hun naasten wanneer dat nodig is.

Voor elk een woning

Het cohousingproject van Monique en Luc vertrekt vanuit één idee: aan ieder de zekerheid van een eigen woning bieden, ook wanneer de persoon een beperking heeft. Die doelstelling heeft Triodos Bank overtuigd.

“Het is een heel sterk verhaal, dat ons meteen aansprak”, zegt Isabelle Huens, relatiebeheerder bij Triodos Bank. “Mensen met een beperking in staat stellen om zelfstandig te leven in een veilige familiale omgeving, en ervoor zorgen dat ze niet zijn overgeleverd aan de grillen van de markt, dat behoort absoluut tot onze missie.”

Waarom hebben Monique en Luc voor Triodos Bank gekozen? “We zijn eerst naar onze toenmalige bank getrokken”, vertelt Luc. “Onze financiën waren gezond, maar het project schrok hen af. Ze hebben ons toen aangeraden om bij Triodos Bank aan te kloppen. Dat is ontzettend goed verlopen. Triodos begreep het project meteen.”

Wanneer kan iemand met een beperking een lening afsluiten?

Om een woonkrediet bij Triodos Bank te krijgen, moet iemand met een beperking een beroepsinkomen hebben, naast een eventueel vervangingsinkomen. Een bijkomende voorwaarde is dat de persoon niet onder voogdij geplaatst is of het statuut van verlengde minderjarigheid heeft, maar ‘juridisch bekwaam’ is. Dat betekent dat de persoon in staat is om juridische handelingen te stellen, zoals het sluiten van contracten. Monique en Luc hebben twee kinderen met een lichte fysieke en/of mentale beperking. Beide voldoen aan de twee gestelde voorwaarden.

Hop, we gaan ervoor!

“We geloofden in dit project, vooral vanwege het collectieve aspect”, legt Isabelle Huens uit. “We gingen ervan uit dat meerdere gezinsleden werk zouden vinden in de komende jaren. En met zo’n sterke familiebanden waren we zeker dat ze op elkaar kunnen rekenen bij moeilijkheden, of wanneer de ouders hun rol niet meer kunnen opnemen.”

De erfgoedwaarde van het gebouw speelde ook een rol. “Het is een geweldige plek, vol geschiedenis, en de renovaties zijn kwaliteitsvol. Vrij snel hebben we gezegd: ‘'Hop, we gaan ervoor!’”, herinnert Isabelle zich. “Dat is de sterkte van Triodos: zo’n dossier op een gepersonaliseerde manier aanpakken, en verder kijken dan de louter financiële gegevens.”

In 2024, zeven jaar na de aankoop, doen Monique en Luc opnieuw een beroep op Triodos Bank. Deze keer om de eigendom te verdelen in loten: hiermee zijn de kinderen nu elk eigenaar van hun deel van het gebouw, en dat geeft hen een duurzaam verankerde woonzekerheid. Een concrete oplossing voor een reëel en terugkerend risico.

“Deze nieuwe stap toont dat het werkt”, besluit Isabelle.