Georges Niset ontvangt ons in Jumet, in de tuin van de vzw L’Îlot, een opvangcentrum voor daklozen. Het is een van de drie plekken waar hij bijenkasten heeft geplaatst. Georges is al sinds de jaren ’70 geboeid door de bijenteelt, maar door zijn job als kinesist in een ziekenhuis en als vader van een groot gezin had hij daar weinig tijd voor. Pas na zijn pensioen kon hij zich eindelijk aan zijn passie wijden. “Ik sloot me aan bij een collectieve moestuin in mijn wijk in Waterloo, waar ik mijn eerste bijenkast heb kunnen plaatsen.”

Daarna volgden snel andere, zoals de kast die wij bewonderen. “Mijn zoon is de directeur van het opvangcentrum. Drie jaar geleden stelde hij me voor om de ‘tuinactiviteit’ te coördineren en een bijenkast te installeren in de moestuin. Het was de bedoeling dat ik het project alleen maar zou opstarten, maar al snel bleek dat een wekelijks bezoek nodig was.” 

Een sociaal insect en een sociaal project op één plek  

 Vandaag telt de tuin van het centrum zes bijenkasten en wordt de moestuin beheerd volgens de principes van de permacultuur. En de inspanningen van Georges werpen hun vruchten af. De moestuin bracht steeds meer groenten op en de bijen hebben hun heerlijke schat al met de bewoners gedeeld. “Nu weigeren sommige bewoners zelfs om industriële honing te eten”, merkt Georges geamuseerd op. Maar het grootste voordeel van de tuin ligt elders.

“Vanaf het begin van het project toonden de bewoners oprecht interesse. Ze luisterden aandachtig naar mijn uitleg over de complexe werking van een bijenkast. Mijn zoon was onder de indruk. We willen de belangstelling voor de bijen trouwens gebruiken om een band met de buurt te scheppen en scholen te verwelkomen.” De nodige investeringen en werken zijn aan de gang. 

Zorgen dragen: principe nummer één 

Wie met bijen werkt, moet willen ‘bij’leren en zichzelf in vraag stellen.  Georges kan ervan meespreken. Hij schreef verschillende artikels over het onderwerp en ontwikkelde originele technieken om op een andere manier aan bijenteelt te doen. Hij liet zich daarbij inspireren door de permacultuur: “Principe nummer één in de permacultuur is: draag zorg voor jezelf, voor de natuur en voor anderen.”  

“Ik heb de bijenkasten uit de handel aangepast om ze uitnodigender te maken. Ik weiger om de bijenkasten regelmatig te openen. Het verstoort het sociale systeem van het nest. Ik doe ook niet mee aan andere praktijken die ik respectloos vind ten aanzien van bijen.” Om de varroamijt, een parasiet op bijen, te bestrijden, maakt Georges geen gebruik van geneesmiddelen of zuren, die ongewenste bijwerkingen hebben, maar van minuscule geleedpotigen die de varroamijt verjagen. Om die bondgenoten aan te trekken, paste Georges nogmaals de opbouw van zijn bijenkasten aan. Ten slotte laat hij voor de bijen genoeg honing over om de winter door te komen, ook al betekent dat een kleinere opbrengst in een slecht seizoen. “Soms moet je genoegen nemen met minder.”   

Gedeelde waarden 

Sociale inclusie, respect voor de natuur en haar limieten: de waarden die de imker verdedigt, zijn ook de waarden van Triodos Bank. Het is dus logisch dat hij voor deze bank koos om zijn spaargeld te beleggen. “De traditionele banken bieden ‘ethische’ beleggingen aan, maar hun aanpak weet me niet te overtuigen. Bij Triodos gaan ze na of hun beleggingen echt bij hun waarden passen. Ze hebben zelfs multinationals uitgesloten waarvan de praktijken niet aan hun eisen voldeden. Dat is concreet.” 

 Georges bekent dat hij weinig belangstelling voor financiën heeft. “Het interesseert me niet echt. Ik heb daarom besloten om het beheer aan Triodos over te laten, op basis van het risicoprofiel van mijn vrouw en ik. Wanneer ik mijn adviseur ontmoet, spreken we meer over honing dan over geld!”